Świętujemy 100. rocznicę urodzin Konrada Wolfa!

ArteKino prezentuje retrospektywę najważniejszych filmów legendy NRD-owskiej wytwórni filmowej DEFA, jaką był Konrad Wolf. Dołączając do tego zestawu Niebo bez gwiazd Helmuta Käutnera, przypominamy o ważnym dialogu prowadzonym przez Wolfa z twórcami zachodnioniemieckimi

20 października 2025 roku obchodziliśmy setną rocznicę urodzin Konrada Wolfa — jednego z najważniejszych reżyserów kina wschodnioniemieckiego. Z tej okazji ArteKino prezentuje retrospektywę jego czterech kluczowych filmów. Są to: Solo Sunny, Gwiazdy (Sterne), Podzielone niebo (Der geteilte Himmel) oraz Lissy. Wspólnie, tworzą one niezwykłą artystyczną podróż przez polityczne i emocjonalne pejzaże XX wieku.  

Urodzony w 1925 roku w Hechingen, wychowany na emigracji w Związku Radzieckim, Konrad Wolf doświadczył wojny, wygnania i ideologicznych podziałów, które zdefiniowały Europę. Życie reżysera – od wstąpienia do Armii Czerwonej jako nastolatek, po karierę w DEFA Studios – stało się materiałem dla jego głęboko humanistycznego kina.

Cztery kluczowe filmy Konrada Wolfa na ArteKino

1. Lissy (1957)

Akcja filmu rozgrywa się w Berlinie lat 30. XX wieku. Lissy opowiada historię młodej sprzedawczyni wciąganej krok po kroku w przybierający na sile wir faszyzmu. To intymny dramat obyczajowy poruszający tematy moralności, lojalności i sumienia w czasach politycznej ślepoty.

 

2. Gwiazdy (1959)

Gwiazdy to jeden z najwybitniejszych antywojennych filmów w historii kina. Akcja toczy się w okupowanej Bułgarii i opowiada o miłości niemieckiego żołnierza do Żydówki oczekującej na deportację do Auschwitz. Wolf nie gloryfikuje tu poświęcenia, tylko konfrontuje widza z milczeniem, współudziałem i ulotnym współczuciem wobec okrucieństwa. Film zdobył Nagrodę Jury na Festiwalu w Cannes w 1959 roku, co było wyjątkowym sukcesem kina wschodnioniemieckiego na arenie międzynarodowej.

 

3. Podzielone niebo (1964)

Na podstawie powieści Christy Wolf powstał poetycki film ukazujący moralny i emocjonalny rozłam Niemiec w przeddzień wzniesienia Muru Berlińskiego. Liryczne czarno-białe zdjęcia oddają zarówno polityczny realizm, jak i osobistą tęsknotę.

4. Solo Sunny (1980)

Ostatni film Wolfa, współreżyserowany z Wolfgangiem Kohlhaase, śledzi losy Sunny, początkującej piosenkarki z Berlina Wschodniego, która w późnych latach 70. XX w. poszukuje własnej drogi artystycznej i odrzuca sztywne normy społeczne. Solo Sunny to żywy, nowoczesny obraz indywidualizmu w systemie kolektywnym. Film był punktem zwrotnym w końcowej historii wytwórni DEFA.

Nieprzemijająca aktualność twórczości Konrada Wolfa

Filmy Konrada Wolfa pozostają nadal aktualne dzięki ich charakterystycznej szczerości i empatii. Reżyser konfrontuje się w nich z ideologią bez cynizmu, zawsze poszukując w zawiłych losach historii śladów ludzkiej godności. Jako prezes Akademii Sztuk NRD Wolf bronił niezależności twórczej w systemie cenzury. Ta wówczas rzadko spotykana postawa sprawiła, że stał się symbolem artystycznego sumienia.  

Dzięki filmom Konrada Wolfa udostępnionym na kanale ArteKino, widzowie mogą na nowo odkryć emocjonalną i polityczną głębię wschodnioniemieckiego kina oraz docenić jego dialog z zachodnioniemieckimi twórcami, takimi jak Helmut Käutner. Wspólnie, ich dzieła przypominają, że kino w swej najlepszej odsłonie przekracza granice i nieustannie zadaje pytanie, jak pozostać człowiekiem w nieludzkich czasach.